NHỮNG NGUY HẠI TỪ CÂY XANH VÀ GIẢI PHẢP KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG GỖ

 

Cây xanh ngã - tại nạn bất ngờ học sinh có thể gặp phải ở trường học

Ngày 26.05.2020, trước thông tin một học sinh (HS) lớp 6 ở Trường THCS Bạch Đằng (Q.3, TP.HCM) bị cây phượng bật gốc đè trúng gây tử vong, nhiều phụ huynh, học sinh không khỏi lo lắng hoang mang về an toàn ở trường học.

Ông Nguyễn Vạn Phúc - hiệu trưởng Trường THCS Bạch Đằng, Q.3, TP.HCM - khẳng định như vậy tại buổi họp báo chiều 26-5 về vụ tai nạn do cây bật gốc đổ tại trường ông vào sáng cùng ngày khiến một học sinh tử vong và nhiều em bị thương. Theo ông Phúc, cây phượng bật gốc được trồng từ năm 1996, thường được cắt tỉa mỗi khi đến mùa mưa. Sự việc diễn ra khiến nhà trường rất bất ngờ vì cây lá còn tươi tốt và nhà trường vừa tỉa cành, bón phân cho cây.

(Cây Phượng ngã tại Trường THCS Bạch Đằng - hình Internet)

 

Chất lượng gỗ suy giảm thời gian - Những nguyên nhân đổ ngã cây

Tìm hiểu về cấu tạo của các lớp thân cây gồm các lớp: lớp bần, tầng sinh bần, mạch rây thứ cấp, tầng phân sinh bên, gỗ dác và gỗ lõi. Lớp bần, tầng sinh bần, mạch rây thứ cấp, tầng phân sinh bên nằm bên ngoài là những tế bào sống có chức năng truyền dẫn chất dinh dưỡng nuôi cây. Gỗ lõi nằm trong cùng là do gỗ dác hình thành nên. Đây là một quá trình biến đổi sinh học, vật lý và hóa học rất phức tạp. Gỗ lõi đảm nhiệm chức năng dẫn nước và muối khoáng của cây.

 

(Cấu tạo thân cây - Hình Internet)

 

Chúng ta thường thấy có một số cây già lâu năm, mặc dù thân rỗng nhưng cành lá vẫn xanh tươi. Thân những cây này bị rỗng không phải là do cấu tạo vốn có của nó, mà chủ yếu là do tác động của ngoại cảnh. Năm này qua năm khác thân cây sẽ to lên, lõi gỗ càng ngày càng khó thu được khí oxi và các chất dinh dưỡng khác, nên dần dần bị chết, ruột thân cũng từ đó bị mất tác dụng. Tổ chức chết này nếu thiếu các chất giữ nước, chất chống sự mục nát, thì một khi bị vi khuẩn, ổ mối, sâu bọ xâm nhập hoặc bị thấm nước mưa từ những vết nứt ở thân cây, sẽ dần dần bị mục nát và thân cây rỗng dần. 

Hiện nay trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh nhiều vụ cây xanh bật gốc, gãy cành ... xảy ra hơn. Nguyên nhân chủ yếu do dông lốc và thân cây đã mục ruỗng bên trong. Sau cơn mưa một số loại cây sẽ ngấm nước, tán cây rộng tạo thêm sức nặng khiến cây dễ bị trốc gốc vào hôm sau. Bên cạnh đó việc bê tông hóa xung quanh gốc sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của bộ rễ sẽ khiến cây không thể đứng vững. Vì vậy, những tai nạn bất ngờ do cây xanh ngã có thể xảy ra mà không thể lường trước được nếu như không theo dõi và cắt tỉa thường xuyên. 

Biện pháp giảm thiểu tại nạn do ngã cây xanh

Việc cắt tỉa cành thường xuyên là vô cùng cần thiết và đang được các đơn vị quản lý cây xanh xử lý thường xuyên. Tuy nhiên, như đã đề cập thì việc mục ruỗng phần gỗ lõi và chất lượng gỗ thì khó mà kiểm tra dựa vào bề ngoài của cây. Vì vậy các giải pháp tiên tiến hơn kiểm tra chất lượng gỗ bên trong là vô cũng cần thiết. Sau đây là một số cấu hình có thể hỗ trợ kiểm soát chất lượng và sức khỏe cây xanh.

• Đo Nhanh Chất Lượng Gỗ Cây Xanh - Resistograph R650-Ed

RESISTOGRAPH R650-ED với công nghệ điện trở đồ cho phép thăm dò nhanh các hiện trạng bọng cây, phân rã bên trong lõi thân cây, kiểm tra chất lượng gỗ hỗ trợ đánh giá các rủi ro cây trồng. Với thiết kế nhỏ gọn, mũi khoan cường lực có thể khoan sâu tới 1m cho trong thời gian 40 phút. Kết quả được quản lý bằng hệ thống phần mềm với trên máy tính, điện thoại.... giúp việc theo dõi trở nên dễ dàng và thuận tiện.

• Thiết bị thăm dò tình trạng thân gỗ - Arbotom

Arbotom với công nghệ chụp cắt lớp cho phép thăm dò tình trạng bên trong của cây và gỗ tròn. Sự phân rã ẩn giấu, các lỗ hổng và vết nứt vô hình. Dữ liệu được thu thập được gửi đồng thời tới máy tính sẽ biến dữ liệu thành hình ảnh màu của mặt cắt ngang cây.

Tính năng:

• Xác định chính xác các khuyết tật trên cây và gỗ tròn

• Gần như không phá hủy

• Trình bày chụp cắt lớp dễ hiểu về kết quả đo được

• Đánh giá thiệt hại dễ dàng và chính xác

• Đánh giá nhanh trực tiếp vào vị trí

• Xử lý đơn giản, tùy ý thông qua một PC thu nhỏ hoặc máy tính xách tay

• Các phép đo hai hoặc ba chiều về tình trạng bên trong của cây và hiển thị tiếptheo, trong trường hợp đường kính cây lớnhơn

• Các khu vực yếu nhất và các khu vực có độ dày thành thấp nhất của cây được phá thiện với sự trợ giúp của các cảm biến (16 cảm biến)

Phụ kiện: Phần mềm phân tích dữ liệu ArboStAPP Sci

• Thiết bị chuẩn đoán góc cây - Arboradix 

 

- Thiết bị chuẩn đoán góc cây, được sử dụng kết hợp với hệ thống cắt lớp sóng âm ARBOTOM.

- Theo dõi lên kế hoạch để các công trình đô thị không ảnh hưởng đến rễ cây xanh (đào hỗ, đào móng, các công trình ngầm…)

• Hệ thống dòng nhựa saflow - HFD8

Việc kiểm soát dòng nhựa cây giúp theo dõi tình trạnh sức khỏe giúp hỗ trợ cho việc chăm sóc cây xanh và tưới tiêu hợp lý ứng phó với những biến đổi khí hậu. Thiết bị HFD8 phù hợp lý tưởng với các dự án nghiên cứu dòng chảy nhựa cây, cho phép lập bản đồ chính xác kiến trúc thủy lực của cây. Tương tự như cảm biến lưu lượng nhựa HRM, cảm biến HFD có thể đo tốc độ dòng chảy cao cũng như dòng chảy nhựa từ thấp đến không và ngược lại. 

 

 

Những giải pháp tiên tiến này là hướng đi mới cho việc kiểm soát và hạn chế những tai nạn không đáng có. Chung tay vì một cộng đồng xanh - an toàn.